Để biết được hoạt động của máy rửa bát, trước tiên phải hiểu cấu tạo của nó. Máy rửa bát được cấu tạo gồm hai ngăn rửa (đối với máy 12 bộ), dưới mỗi ngăn đựng bát đĩa đều có cánh quạt với các vòi phun. Nước được máy bơm hút từ đường cấp, đẩy qua hệ thống làm nóng trực tiếp, nhiệt độ nước có thể lên tới 70 độ C khi được làm nóng ở khoang này, tùy thuộc từng chế độ người dùng chọn. Sau khi được làm nóng, nước nóng tiếp tục được máy bơm đẩy đến các vòi phun với áp lực đủ để cuốn sạch mọi vết bẩn trên bát đĩa.

Máy rửa bát được lập trình sẵn các chương trình rửa như rửa nửa tải, rửa kinh tế, rửa nhanh, rửa đồ thủy tinh… các chế độ này tùy thuộc vào từng mẫu máy sẽ được cài đặt khác nhau. Để quá trình rửa có hiệu suất cao cần có thêm các chất phụ gia đi kèm như muối rửa bát có tác dụng làm mềm nước, giúp các linh kiện bên trong máy không bị oxy hóa, và nước rửa được làm sạch hơn. Bên trong máy có thiết kế một khoang chứa riêng cho muối rửa.

Chất tẩy rửa chính là bột rửa bát hoặc viên rửa bát, bột hoặc viên rửa cũng có một khoang chứa riêng, ngoài ra người dùng cũng có thể dùng thêm nước làm bóng giúp bát đĩa sáng bóng như mới.Tùy thuộc từng không gian bếp để chọn máy rửa bát âm tủ hay máy rửa bát độc lập cho phù hợp.

Trong một chu trình rửa của máy, tùy thuộc vào công suất mà máy có thể rửa từ 6 đến 12 bộ đồ ăn. Trên thị trường hiện có rất nhiều thương hiệu chuyên thiết bị nhà bếp có phân phối máy rửa bát như Bosch, Fagor, Munchen…